پایان نامه سپردههای بلندمدت بانک سامان استفاده از روش آریما و شبکه عصبی پروسپترون

    مدل ­های پیش ­بینی

ابزارهای عینی و ریاضی که برای پردازش و تجزیه و تحلیل داده­ها مورد استفاده قرار می­گیرند مدل­های پیش­بینی نامیده می­شوند. به عبارت دیگر، الگویی از یک واقعیت که ساده و کوچک شده و روابط بین متغیرهای آن واقعیت یا سیستم را نشان می­د­هد، مدل خوانده می­شود. بنابراین، هنگامی که متغیرهای مورد نظر به صورتی منظم، ساده و قابل فهم در جهت اهداف پیش­بینی در کنار یکدیگر قرار گرفتند و الگویی از روابط را بوجود آوردند، یک مدل پیش­بینی شکل می­گیرد.

۱٫۱٫۲    سری ­های زمانی[۱]

به روند مقادیر یک متغیر در طول زمان که به صورت دوره­های زمانی با فواصل معین و یکسان تنظیم شده­اند سری زمانی گفته می­شود. در تحلیل سری زمانی وضعیت تغییرات یک متغیر در گذشته مورد بررسی قرارگرفته و به آینده تعمیم داده می­شود. به طور کلی مدل­هایی که در تحلیل سری­های زمانی مورد استفاده قرار می­گیرند به دو دسته مدل­های خطی و غیر­خطی تقسیم می­شوند.

مدل­های خطی مانند مدل­های باکس ـ جنکینز[۲] و یکنواخت سازی نمایی برای سری­های زمانی خطی مناسب هستند، ولی در مدل­سازی سری­های زمانی مالی و غیر­خطی با مشکل مواجه می­شوند.

مدل­های غیر­خطی از قبیل مدل­های غیر­کاهنده آستانه­ای، یک تابع غیر­خطی خاص و از پیش تعیین شده را پیش­بینی می­کنند. به عبارتی تابع خطی مورد استفاده در این روش­ها مشخص است. نوع دیگر مدل­های غیر خطی شبکه­های عصبی مصنوعی هستند که می توانند هر تابعی را تخمین بزنند و فرایندهای با رفتار ناشناخته را مدل نمایند.

سری­های زمانی بدنبال مقادیر یک صفت متغیر در طول زمان هستند. مشاهدات عموما باید در تاریخ­های معین یعنی در فواصل زمانی تقریبا ثابت به عمل آیند. مقادیر یک صفت متغیر ممکن است مربوط به یک لحظه زمانی و یا مربوط به یک فاصله یا دوره زمانی باشد. که در حالت اول سری زمانی را لحظه­ای و در حالت دوم سری زمانی را دوره­ای و یا فاصله­ای می­نامند. قیمت سهام شرکت­ها در آخرین روز ماه و ماه­های متوالی و همچنین تعداد بهره برداری­های کشاورزی در سال­های متوالی از نوع سری­های زمانی لحظه­ای است و حجم بازرگانی خارجی در سال­های متوالی و تعداد نامه­های پست شده در ماه­های متوالی و یا سال­های متوالی از نوع سری­های زمانی دوره­ای یا فاصله­ای می باشند.

مطالعه سری­های زمانی در اکثر رشته­ها مانند جامعه شناسی، بازرگانی، زیست­شناسی، زمین­شناسی و به خصوص زمینه مسائل اقتصادی پیشرفت فراوان داشته و از نظر آمارشناسان اقتصادی نه تنها تشریح وضع فعلی درباره مسائل اقتصادی، ضروری است، بلکه پیش­بینی وضع برای آینده نزدیک و دور نیز ضروری است. بدیهی است هیچ پیش­بینی بدون اطلاع از گذشته  نمی­تواند به عمل آید و تهیه سری­های زمانی به منظور تامین اطلاع و آشنایی نسبت به گذشته است.

[۱] -Time series

[۲] -Box-Jenkins

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید