مقدمه
یکی از مهمترین مسائلی که جوامع امروزی با آن مواجهاند مسأله اعتماد عمومی است. مقوله اعتماد عمومی در تمامی اعصار و قرون یکی از مهمترین موضوعات مهم حیات بشری بوده است و با گذشت زمان بر اهمیت آن افزوده شده است. دولتها میکوشند تا اعتماد شهروندان را به خود جلب کنند، زیرا با کاهش اعتماد عمومی احتمال مشارکت عامه مردم در فرایندهای سیاسی کاهش مییابد و کنارهگیری شهروندان از حمایت دولت مشروعیت حاکمیت مردمسالار را با مشکل مواجه میکند(عالی و همکاران، ۱۳۹۰).دولت الکترونیک به فعالیتهای دولتی که بر مبنای ارتباطات الکترونیکی بین همهی سطوح دولت، شهروندان و بخش تجاری صورت میگیرد، میباشد که بخش تجاری شامل تهیه و تدارک محصولات و خدمات، ارائه و دریافت سفارشات، فراهم کردن و کسب اطلاعات و تکمیل تراکنشهای مالی میباشد(فانگ[۱]، ۲۰۰۲). در این فصل نخست منابع نظری مربوط به دولت الکترونیک و سپس اعتماد عمومی و رابطه آن با دولت الکترونیک و در نهایت تحقیقات انجام شده مربوط و نزدیک به مسأله تحقیق بیان میگردند.
۲-۲-دولت الکترونیک
دولت الکترونیک بسیاری از قوانین را نقض میکند، شامل جدایی دیجیتال(کمبود دسترسی یکسان به کامپیوتر، یا به دلیل کمبود منابع مالی و یا به دلیل نداشتن مهارت‌های لازم)، دسترسی عموم به اطلاعات دولت، رساندن خدمات و امنیت اطلاعات راه‌حل‌های دولت الکترونیک عمدتاً در رابطه با تلاش برای ارتقاء مدیریت و تأثیر بیشتر منابع فناوری اطلاعات دولت هستند) (برای کمک به سیاستگذاران برای شناخت قوانین دولت الکترونیک که مربوط به نقش آن‌ها در زمینه‌های مختلف است، این گزارش بخش‌ها و مراحل رشد قوانین اصلی دولت الکترونیک را شناسایی و تعریف میکند. این گزارش بخش‌ها و مراحل رشد و قوانین اصلی دولت الکترونیک را شناسایی و تعریف میکند. این گزارش همچنین بعضی از موقعیت‌ها و چالش‌های مرتبط با دولت الکترونیک به طور کلی توضیح می‌دهد. بعضی از کارشناسان دولت الکترونیک را مثل اعمال خاص مانند مراجعه به یک دکه برای دریافت درخواست کار یا داوطلب شدن برای دریافت خدمات اجتماعی از یک وب سایت تعریف می‌کنند. دیگر کارشناسان دولت الکترونیک را عموماً به عنوان اتوماتیک کردن سیستم رساندن خدمات تعریف می‌کنند. در حالیکه دیدگاه‌ها بسیار متفاوت‌اند، یک شرکت، گروه گارتنر، دولت الکترونیک را به صورت ارتقاء دائم ارائه خدمات، شرکت در انتخابات و حکومت با انتقال روابط داخلی و خارجی از طریق تکنولوژی، اینترنت و رسانه‌های جدید خلاصه میکند(جفری[۲]، ۲۰۰۳).
به خاطر دلایل مختلف فنی، اقتصادی و سیاسی قوانین دولت الکترونیک برای رسیدن به ظرفیت کال خود نیازمند زمان هستتند. در نتیجه شخص می‌تواند پروژه‌های دولت الکترونیک را به ۴ مرحله از تکامل تقسیم کند: ایجاد، تعامل، انتقال و تبدیل شدن. هر مرحله نمایان‌گر توانایی رشد کرده‌ای برای دادن اطلاعات و خدمات به عنوان تعامل انتقال آنلاین است. درنهایت هواداران و منتقدان دولت الکترونیک متوجه می‌شوند که تعداد زیادی موقعیت و چالش عملی کردن تصمیمات دولت الکترونیک وجود دارد. بعضی از فرصت‌های نهفته شامل خدمات جدید، افزایش دخالت شهروندان در دولت و ایجاد ساختار پیشرفته اطلاعاتی می‌شود. بعضی از چالش‌های نهفته شامل امنیت اطلاعات و حفظ حریم شخصی، مشکلات در دسترسی به کامپیوتر و مدیریت می‌شود. به همین دلیل، دولت الکترونیک می‌تواند بهعنوان یک پروسه یا راهی برای رسیدن به یک هدف در نظر گرفته شود تا خود یک هدف. دولت الکترونیک هنوز در مراحل اولیه تشکیل قرار دارد و قول ارتقاء همراه با پیشرفت تکنولوژی و پذیرفته شدن توسط مردم را می‌دهد. حقیقت دولت الکترونیک و کاربردهای بخش‌بندی آن ممکن است گاهی اوقات قربانی نبود درک دقیقی از معنی و اهمیت آن شود(ویلیام، ۲۰۰۱).
قوانین دولت الکترونیک می‌توانند اشاره‌ای به فدرالیزم داشته باشند، یکی از نشانه‌های سیستم حکومت فدرالی تأکید بر تقسیم عمودی قدرت است. در مقابل قوانین دولت الکترونیک از تکنولوژی اطلاعاتی استفاده میکند که بر مدل افقی یا شبکه‌ای ارتباط و تعامل تأکید دارد. در حالیکه دولت الکترونیک برای این طراحی شده تا موانع بین آژانس‌های مختلف را جدا کند می‌تواند همچنین اثری مشابه بر مرزهای حکومت فدرال گذارد. اگر چه دولت الکترونیک شامل دامنه‌ی بزرگی از فعالیت‌ها و کارکنان می‌شود، سه بخش مختلف را می‌توان شناسایی کرد. این‌ها شامل دولت به دولت(G2G)[3]، دولت به تجارت (G2B)[4] و دولت به شهروندان (G2C)[5] می‌شوند. هر کدام از این بخش‌ها نماینده‌ی تلفیقی متفاوت از نیروهای انگیزه‌ساز و تصمیمات‌اند. به هر حال، بعضی اهداف شامل ارتقاء بازدهی، اطمینان و کیفیت خدمات برای گروه‌های شهری می‌شود(جفری، ۲۰۰۳).
۲-۲-۱- دولت الکترونیک چیست؟
دولت الکترونیک برای افراد مختلف معانی مختلفی دارد. در حالیکه دیدگاه‌ها نسبت به دولت الکترونیک بسیار متفاوت است بعضی از زمینه‌های مشترک را می‌توان در طبیعتش پیدا کرد. دولت الکترونیک شامل استفاده از فناوری اطلاعات به خصوص اینترنت برای ارتقاء ارائه خدمات دولت به شهروندان، تجارت و دیگر نهادهای حکومتی است. این کار پتانسیل این را دارد که دولت فدرال را با شهروندانش به طور مستقیم مرتبط کند به صورتی که باعث بوجود آمدن موقعیت‌های جدید همچنین چالش‌های جدید شود. دولت الکترونیک این امکان را به مردم می‌دهد که بتوانند ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته از خدمات دولت فدرال استفاده کنند. بعضی از کارشناسان دولت الکترونیک عقیده دارند که ارائه خدمات می‌تواند بهتر قابل اعتماد‌تر وکم‌هزینه‌تر شود. گروه گارتنر دولت الکترونیک را اینگونه توصیف میکند. مارک فورمن مدیر بخش IT در اداره مدیریت و بودجه(OMB)[6]دولت الکترونیک را به عنوان استفاده از تکنولوژی اینترنت و پروتوکل‌ها برای انتقال کیفیت خدمات و تأثیرگذاری آن‌ها توصیف میکند(بار[۷]، ۲۰۰۱).
دولت الکترونیک به خودی خود پروسه‌ایست که در مراحل اولیه پیشرفت خود قرار دارد. اقدامات اولیه در قوانین دولت الکترونیک روی ارائه دسترسی پیشرفت به اطلاعات و خدمات ساده تأکید دارد. اگر چه تمامی تأثیرات دولت الکترونیک هنوز به طور وسیعی ناشناخته باقی مانده، رشد پرسرعت در کشمکش و منابع اختصاص داده شده به دولت الکترونیک می‌تواند این تغییرات را خوشایند‌تر کند(جفری، ۲۰۰۳).
[۱]– Fang
[۲]– Jeffrey
[۳]-Govement-To-Govement
[۴]– Govement -To- Business
[۵]– Govement-To-Citizen
[۶]-Office Of Management And Budget
[۷]-Bar