۲-۲-۱-۳- صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
کشف ذخایر نفت و گاز در نیمه دوم قرن نوزدهم و بهره برداری وسیع از آن در قرن بیستم موتور محرکه اقتصاد جهان گردید (آئین جمشید،محسنی زاده،حق شناس وامیدی ،۱۳۸۹،ص ۲)
بیش از یکصد سال از حفر اولین چاه نفت در ایران می گذرد و صنعت نفت کشور با در اختیار داشتن حدود ۱۳ و ۱۸ درصد از کل ذخایر نفت و گاز جهان محور اصلی توسعه اقتصادی کشور به شمار می رود (عزیزی،صبحیه و بهبهانیان،۱۳۸۶،ص ۱۴)
زمزمه های ملی شدن صنعت نفت در سال ۱۳۲۸ ش / ۱۹۴۹ م با تشکیل جبهه ملی شنیده شد جبهه ای که نیروهای گرد آمده در آن هر کدام نماینده یکی از اقشار اجتماعی ایران به شمار می رفتند از سیاستمداران، کارمندان، روشنفکران جوان تا بازاریان هسته اولیه جبهه ملی را تشکیل می دادند و در وقایع مربوط به ملی شدن صنعت نفت تا کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نقش مهمی بر عهده داشتند (صابری و شیخ نوری ،۱۳۹۱،ص ۱)
آثار درآمد های نفتی کشور به همه بخشهای کشور سرایت می کند و آنها را تحت تاثیر قرار می دهد برحسب تجربه چند دهه اقتصاد ایران، افزایش درآمد های نفتی همواره رونق را برای بخشهای خدمات و صنعت به همراه داشته است ( نخجوانی ،۱۳۸۲،ص ۸۵)
در همین حال به دلیل بروز رونق در بازار، افزایش سرمایه گذاری ها و بالا رفتن سود آوری بخشها تا حدی به وضعیت اشتغال و بازار نیروی انسانی در کشور سامان می دهد (همان منبع ،ص ۸۸)
شرکت های نفتی از طریق بالا بردن کیفیت کاری و ایجاد واحدهای تحقیق و توسعه نقش بسزایی در بالا بردن مهارتهای فنی هر منطقه دارند (حسن پور،۱۳۸۹،ص ۵) .از عواملی که شرکت های نفتی از این طریق باعث توسعه منطقه حوزه فعالیت خود می شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- توسعه کسب و کار: شرکت های نفت و گاز به کسب و کارهای محلی کمک می کند تا پرسنل جدید و کار آموخته استخدام نماید و استاندارد های کسب و کار از جمله سلامت و امنیت و مدیریت کیفیت را در این کسب و کارها اجرا می کند.
- مزایای جانبی: شرکت های نفت و گاز برای گذراندن امور روزمره خود نیاز به یک سری امکانات از جمله امکانات حمل و نقل و مواد غذایی و … دارند که تقاضای این شرکت ها در حجم زیاد برای این امکانات باعث بالا رفتن نرخ اشتغال می شود.
- توسعه آموزش و پرورش از طریق همکاری با دانشگاههای منطقه مورد نظر در زمینه انجام فعالیتهای پژوهشی
- توسعه زیرساخت ها ( omiyiوbusil به نقل از حسن پور،۱۳۸۹،ص۸)
نفت علاوه بر اینکه منبع عمده تولید انرژی در دنیای امروز است نقش مهمی نیز در تعیین میزان قدرت ملی و اعتبار بین المللی کشورهای مختلف ایفا می کند (سید مشهدی،قلمباز و اسفندیاری ،۱۳۹۰،ص ۱۳۳) روز جهانی نشانگر این واقعیت است که علی رغم تلاشهای زیاد برای متنوع کردن این سبد همچنان نفت و گاز مهمترین منبع تامین کننده انرژی جهان است (همان منبع،ص ۱۳۵ )